banner

De Reukens anno 2020

Tekst: Ria Thys, december 2020

In 2008 formuleerde Natuurpunt Aartselaar op vraag van ANB (Agentschap voor Natuur en Bos) een aantal voorstellen om de inrichting van het toenmalige natuurgebied mee te helpen ontplooien.

In 2007 hadden ANB en de gemeente de kans gekregen om 21 ha grond aan te kopen. Een eerste actie die in 2008 ontplooid werd, was een bosaanplant op 7 ha in aanwezigheid van peter en meter Pol Goossen en Andrea Croonenberghs.

Intussen zijn we 12 jaar verder en het moet gezegd: er is in De Reukens heel wat gebeurd ten voordele van de natuur en van de bevolking.

Allereerst: doorheen de jaren hebben ANB, samen met de gemeente Aartselaar, bijkomend een aantal delen van het gebied kunnen opkopen. Op bijgevoegde kaart kan u in groenomlijnd de oorspronkelijke aankopen dd 2007 zien. De roodomlijnde percelen zijn in de loop van de jaren kunnen opgekocht worden. Dit betekent dat van de oorspronkelijke 21 ha in eigendom van ANB en de gemeente dit nu reeds ca 38 ha zijn.

Groen: toestand 2008
Rood: toestand 2020
Blauw: retentiebekken

Het beheer van het gebied wordt grotendeels verzorgd door ANB. Een hele klus … in Aartselaar zijn zij trouwens ook geregeld werkzaam in het Cleydaelbos dat eveneens in eigendom en in beheer is van ANB. De gemeente legde tussen Langlaarsteenweg en Halfstraat een mooi fiets/wandelpad aan.

Doorheen de jaren zijn de overige wandelpaden in het gebied uitgebreid met o.a. ook toegangswegen vanuit de Langlaarsteenweg (nabij Oeyvaersbosch) en vanuit de Halfstraat (nabij A12-Shopping). Er wordt ook nagedacht over een toegankelijkheidsregeling en de mogelijke uiteindelijke ontsluiting van heel het gebied.

Ook Landschapspark Zuidrand nam een bewegwijzerde luswandeling doorheen de Reukens mee op in haar wandelkaart van de grote Antwerpse Zuidrand. Natuurpunt Aartselaar stippelde de wandeling uit en draagt zorg voor het in orde houden van de bewegwijzering.

Reukenspad

Eén van onze suggesties was het aanleggen van een poel. Die is er intussen gekomen. Een grote meerwaarde voor het gebied! Al enkele keren organiseerde Natuurpunt – samen met kinderen – een wateronderzoek. Er werd een fruitboomgaard aangelegd, die minimaal 2 x per jaar onderhouden wordt door de samenwerking VELT/Natuurpunt. Het gras in de weiden (poel en fruitboomgaard) wordt beheerd door een concessionaris, die maait met nabegrazing.

In 2018 werd door de gemeente opnieuw een boomplantdag georganiseerd. Ditmaal in het net aangekochte stuk in de Reetsesteenweg (zijweg tegenover Bouwhandel Kerremans). Schoolklassen plantten heel enthousiast tientallen bomen tijdens de schooluren; in het weekend kwam al wie het wenst zijn/haar boom planten. Een feestelijk gebeuren met knutselstand van Natuurpunt, een drankenstand van de Wereldwinkel, en een vrolijk optreden van de Xaverianen.

Onderzoek waterdiertjes

Boomplantdag

Vrij recent – in 2019 – werd er door ANB werk gemaakt van een rudimentaire natuurspeeltuin. Geen toestellen die uit de handel komen, maar klimbomen, …

Een wilgentunnel, gebouwd met schoolkinderen, behoort eveneens tot het "meubilair" van de natuurspeeltuin. Deze natuurspeeltuin wordt de ingang van een speelbos. Tijdens de door ANB geplande werken aan een bufferbekken wordt nog voorzien in een speelheuvel, die gemaakt wordt van de vrijgekomen aarde.

Dank zij een gulle sponsor, de firma Contraload, kon Natuurpunt een prachtige picknicktafel en een groot bijenhotel plaatsen op de natuurspeeltuinweide.

Enkele jaren geleden hebben ANB en de gemeente ook een hondenwei ingericht, net achter de tuinen van de Langlaarsteenweg. Ook het beheer ervan wordt gedeeld: ANB doet het groenbeheer, de gemeente ledigt de vuilbakken.

Reukenspad

Natuurpunt Aartselaar is zeer geregeld actief in het gebied

Een belangrijk project is het steenuilproject: er zijn doorheen de jaren al verschillende steenuilkasten opgehangen in of in de buurt van het gebied. Deze kasten worden ook gecontroleerd/hersteld en/of aangepast tegen predatie van marters of nesten van kauwen. In de periode februari/maart inventariseren we het voorkomen van steenuilen aan de hand van een geluidsweergave. Zo stellen we vast dat er in De Reukens meerdere koppels steenuil aanwezig zijn. Iets waar we heel gelukkig om zijn.

Tweemaal per jaar organiseren we een natuurbeheerdag, samen met VELT en in samenspraak met ANB, we verrichten veldonderzoek naar aanwezigheid van fauna, we gidsen wandelingen, zoals onze traditionele vlinderwandeling in de zomer, … Maar jammer genoeg dienen we ook vaak zwerfvuil te ruimen. De Fietsersbond ruimt in het kader van Adopteer een berm heel geregeld het Reukenspad, maar desondanks kunnen we omzeggens elke week een afvalzak vullen met sluikafval of vernemen we van vriendelijke wandelaars dat ze zwerfvuil geruimd hebben.

Natuurbeheer 

Een blik op de heel nabije toekomst

Kortelings zal er een "Heldenbos" aangeplant worden aan de Halfstraat (jammer genoeg door de coronamaatregelen zonder medewerking van de bevolking). De voorbije zomer werd deze aanplant vooraf gegaan door een fauna-akker (= bloemrijke akker die voedsel- en schuilgelegenheid biedt voor allerlei dieren). Wandelaars en fietsers konden genieten van de bloemenpracht van klaproos, korenbloem en zonnebloem.

Ook de kloempenbeplanting (= groepsgewijze aanplanting) aan de Halfstraat krijgt er enkele kloempen bij en ten zuiden ervan wordt ook een struikengordel (mantelzoom) aangeplant. Het wandelpad dat begint aan de Halfstraat (nabij A12-Shopping) krijgt ook eindelijk zijn definitieve vorm door de recente aankoop van een extra perceel.

In december liep ook een openbaar onderzoek ivm de aanleg van een retentiebekken (blauw op de kaart), een mooi gegeven, gezien de problemen die er in het verleden al geweest zijn door wateroverlast vanuit de Wullebeek. Er zullen in dat retentiebekken ook enkele poelen komen, wat we als Natuurpunt enkel kunnen toejuichen.

In coronatijden is het duidelijk dat mensen meer en meer de natuur ontdekken. De overgrote meerderheid geniet op correcte wijze van die natuur.

Het is zeker niet zo dat er teveel wandelaars of natuurliefhebbers zijn. Het is eerder zo dat er te weinig natuur is.

Groepsgewijze aanplant in "kloempen"

Gepland Heldenbos

Als Natuurpunt Aartselaar blijven we dan ook ons gemeentebestuur en de overheid (ANB) aanmoedigen in De Reukens alle mogelijkheden die zich aandienen om percelen bij te kunnen verwerven, aan te wenden. Iedereen en alles vaart daar wel bij: bevolking, fauna, flora, …

Maar zeker ook een welgemeend woord van dank aan ANB en de gemeente voor het reeds gepresteerde werk!