banner

Steenuilen in Aartselaar

Reeds vele jaren organiseren we een steenuilinventarisatie in Aartselaar. De resultaten zijn nog bemoedigend. In 1998 en 1999 werden nog een 20-tal paartjes gelokaliseerd. Bij onze 2-jaarlijkse inventarisaties sinds 2007 werd gelukkig geen spectaculaire daling geconstateerd. Zowat alle beschikbare territoria blijven bezet.

steenuilHoe ?

Het inventariseren gebeurt steeds tussen zonsondergang en middernacht. Op stafkaart wordt elk uurhok in vier gedeeld. Zo dicht mogelijk bij het centrum van ieder deelgebied wordt het geluid van de steenuil afgespeeld volgens een bepaald schema (3 geluidsfragmenten van 78 sec. met telkens 60 sec. tussenpauze). Reacties van een steenuil wordt genoteerd. Het geluid wordt uiteraard onmiddellijk gestopt na een respons om verstoring tot een minimum te beperken. Standplaats van de waarnemer en locatie van de antwoordende steenuil(en) worden op stafkaart aangetekend.

Het is steeds moeilijk na te gaan of niet twee maal een zelfde steenuil gehoord werd. Rekening wordt gehouden met het tijdsverschil, de afstand, de honkvastheid van de steenuil en materiële hindernissen, die territoria kunnen scheiden, zoals een bos, een woonblok, een in een zee van licht badend sportcentrum,… Zo kunnen we toch tot een betrouwbare telling komen.

Onze inventarisaties pretenderen niet volledig te zijn. Maar met de steekproeven die we nu hebben kunnen we toch reeds besluiten dat het goed gaat met de steenuil. Een paartje heeft een territorium van ongeveer 25 ha. Bijna op elke landbouwruimte van die oppervlakte kregen we respons op onze lokroep. Enkel in de zone Vluchtenburgstraat kregen we geen reactie meer. In de Groenenhoek hoorden we op een bepaald ogenblik steenuilen uit 3 verschillende richtingen.

Resultaten

(pdf-bestanden met kaartafdrukken, 1 tot 3 Mb)

Over deze tijdspanne zien we toch een kleine achteruitgang, gelukkig niet spectaculair, maar toch merkbaar. De redenen van de achteruitgang zijn niet altijd duidelijk: vermindering van het voedselaanbod, verdwijnen van geschikte biotopen, ...? Mogelijk speelt ook een daling van geschikte nestholten een rol door o.a. kappingen in oude knotwilgrijen. Deze mogelijke oorzaak wilden we tegengaan door het uithangen van nestkasten verspreid over de gemeente.
nestkastOpmerkelijk is dat we in 2015 geen auditieve waarnemingen hadden van steenuil in Groenenhoek. Toch zijn er visuele waarnemingen. Misschien is de aanwezigheid van de bosuil een verklaring voor het discrete gedrag van de steenuil.

Steenuilnestkasten

Tegen het broedseizoen van 2011 wilden we onze steenuiltjes behulpzaam zijn. Daarom plaatsten we een 7 nestkasten, verspreid over alle open gebieden in de gemeente.

Foto's van de opgehangen nestkasten

Foto's "Uiltjes knutselen" (kinderactiviteit, 9 februari 2011) - foto's Luk Smets, Ria Thys