Stadsrandbos
of landschapspark ? Luk Smets, 11 juni 2008
Op 10 juni gaven het Agentschap Natuur en Bos (ANB) en de Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) een infoavond in het Cultureel Centrum in Aartselaar over de inrichtingsstudie van het stadsrandbos.
Het
stadsrandbos zal een open gebied zijn, dus een gebied zonder extra
bebouwing, met verschillende soorten grondgebruik in mozaïekstructuur,
waarin landbouw een plaats behoudt. Het zal geen gesloten boscomplex
worden. Uit de zaal werd terecht opgemerkt dat de term “landschapspark”
beter de lading dekt. Belangrijke natuurwaarden, zoals beekvalleien zullen
gevrijwaard en geïntegreerd worden. Bossen krijgen een multifunctionele
invulling, waarbij naast de economische en ecologische functies aandacht
gaat naar de milieubeschermende en recreatieve functies. Men streeft naar
bosuitbreiding, maar met zo beperkt mogelijke impact op landbouw. In de
haalbaarheidstudie sneuvelde reeds heel wat bosoppervlak tegenover de
ideale kaart, die in 2007 werd gepresenteerd.
Doelstellingen zijn het behoud van een open en groen wandelen fietsgebied, de kwaliteiten van het landschap behouden en aantrekkelijker maken, de leefbaarheid en toegankelijkheid verbeteren. Daartoe worden recreatieve poorten ingericht. Men stelt 7 hoofdpoorten voor met mogelijk parking voor auto’s en fietsen, fietsverhuur, een infoof bezoekerscentrum, horeca. Daarnaast 12 lokale poorten met enkel een fietsenstalling, rustbanken, ev. picknickplaats en een info-bord, maar zonder parking voor auto’s.
Bij uitbouw van recreatieve wegen zullen zoveel mogelijk de bestaande wegen toegankelijk worden gemaakt en aangesloten worden op bestaande recreatieve fietsroutes. Ook kleine landschapselementen krijgen veel aandacht, zoals versterken van de drevenstructuur, het versterken van de verbinding tussen de bosstructuren langsheen de belangrijkste waterlopen en uitbouw van bestaande houtkanten. Langs de beekvalleien wil men voldoende ruimte voorzien voor de recreatieve wegen en een oeverzone met integratie van bomenrijen en bijkomende wateropvangcapaciteit.
Momenteel is er van het bosuitbreidingsgebied 96 ha in landbouwgebruik. De overheid (ANB) is bereid deze gronden aan te kopen. Alles verloopt op vrijwillige basis, dus geen onteigeningen. De uitbreidingsmogelijkheden voor de bedrijven zijn wel beperkt. Ook andere juridische middelen zoals gebruiks-, beheers- of huurovereenkomst, erfpacht, … zijn mogelijk. Dit betekent uiteraard dat de realisatie zich over een lange periode van misschien wel 20 jaar zal uitspreiden.
Natuurpunt Aartselaar is blij met de huidige intenties omtrent het stadsrandbos. De inrichtingsstudie is geen bindend plan. De grootste waarde is dat “de neuzen in dezelfde richting worden gezet”. De verschillende beleidsniveaus (Vlaanderen, provincie, gemeenten) zijn immers betrokken bij de ontwikkeling van een visie over de inrichting van het landschap. Via structuurplannen dient een wettelijk en bindend kader gecreëerd te worden. Een belangrijke verdienste van het plan is dat de grondspeculatie en de verkavelingswoede, die al zoveel open ruimte heeft vernietigd, een halt wordt toegeroepen. Toch merken we op dat er tal van bedreigingen op het gebied blijven hangen. Zo is er een verkavelingsaanvraag lopende achter de Lieven Renslaan in een gebied dat op de stadsrandboskaarten minstens gedeeltelijk als bosuitbreiding is gemerkt.